14/11/11

ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ

Γιώργος Κουτζακιώτης
Αναμένοντας το τέλος του κόσμου τον 17ο αιώνα
Ο εβραίος μεσσίας και ο μέγας διερμηνέας

Αθήνα, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 2011
260 σελ.
ISBN 978-960-9538-02-2
Τιμή 18.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 16.20 €


Θέμα τoυ βιβλίου είναι η πρόσληψη του μεσσιανικού κινήματος του εβραίου μυστικιστή από τη Σμύρνη Σαμπατάι Τσεβί (1626-1676)
 –ενός από τα σημαντικότερα μεσσιανικά κινήματα στην ιστορία– από τους Έλληνες λογίους της εποχής. Μελετώντας τη μέχρι σήμερα διεθνή ιστοριογραφική παραγωγή για το κίνημα αυτό, παρατηρεί κανείς ότι οι μόνες πηγές που δεν αξιοποιήθηκαν είναι οι ελληνικές και ότι, ενώ η πρόσληψη του κινήματος από τους προτεστάντες χριστιανούς έχει εξεταστεί διεξοδικά, ελάχιστες αναφορές γίνονται στους ορθόδοξους χριστιανούς, οι οποίοι αποτελούσαν και τη μεγαλύτερη χριστιανική πληθυσμιακή ομάδα της οθωμανικής αυτοκρατορίας, όπου και διαδραματίστηκαν τα κύρια γεγονότα.

Το κίνημα του Σαμπατάι ήταν, πρώτα απ’ όλα, δημιούργημα της εποχής του, μιας εποχής η οποία διαπνεόταν από εσχατολογικές και μεσσιανικές ιδέες και την οποία η ιστοριογραφία θεωρεί ως εποχή μιας γενικής κρίσης, που δεν περιορίστηκε μόνο στην Ευρώπη αλλά άγγιξε πιθανώς και μεγάλο μέρος της Ασίας. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, παρουσιάζονται οι παράγοντες δημιουργίας του εσχατολογικού και μεσσιανικού αυτού κλίματος στον ευρωπαϊκό και τον μεσογειακό χώρο, στις παραμονές του κινήματος. Το κλίμα που είχε τότε διαμορφωθεί δεν μπορεί να γίνει κατανοητό σήμερα παρά μόνο υιοθετώντας την κυρίαρχη οπτική των ανθρώπων της εποχής· δηλαδή, προβάλλοντας και  αποκρυπτογραφώντας τα σημεία που οι άνθρωποι έβλεπαν στον χώρο και τον χρόνο τους και τα οποία φαίνονταν να συνδέονται αρμονικά μεταξύ τους, στοιχειοθετώντας τις λέξεις ενός μεγάλου ανοιχτού βιβλίου προφητειών· σημεία στον ουρανό και τη γη, στα ιερά κείμενα και τις χρονολογίες, στους αριθμούς και τις λέξεις.

Απεικόνιση του μεσσία Σαμπατάι Τσεβί (1666)

Το κίνημα του Σαμπατάι, το οποίο συγκλόνισε τις εβραϊκές κοινότητες όλου του κόσμου, δεν θα μπορούσε ασφαλώς να περάσει απαρατήρητο και να μην καταγραφεί στις ελληνικές πηγές. Οι μαρτυρίες αυτές εξετάζονται και συσχετίζονται με τις πληροφορίες της υπάρχουσας ιστοριογραφίας στο δεύτερο μέρος του βιβλίου. Η καταγωγή του εβραίου μεσσία, η περιοδεία του, ορισμένες όψεις του κινήματός του, ο εξισλαμισμός του, η ακόλουθη στάση του και η εξορία του μαρτυρούνται σε ελληνικά ιστοριογραφικά και χρονογραφικά έργα τα οποία συντάχθηκαν από τα τέλη του 17ου έως τα τέλη του 18ου αιώνα. Πέρα από τα έργα αυτά, σε ορθόδοξους εκκλησιαστικούς κώδικες της εποχής του κινήματος καταγράφεται ένα ελληνικό κείμενο το οποίο φέρεται να είναι η μεσσιανική εγκύκλιος του Σαμπατάι. Το κείμενο αυτό είναι αυθεντικό και είναι μετάφραση μιας εγκυκλίου, της οποίας το εβραϊκό πρωτότυπο δεν σώζεται. Η ελληνική μετάφραση αποτέλεσε τη βάση για τη μετάφραση της εγκυκλίου αυτής και σε άλλες γλώσσες (αρμενική, τουρκική, ιταλική) και, επομένως, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στη διάδοσή της πέρα από τα όρια των εβραϊκών κοινοτήτων. Το ελληνικό κείμενο συνέβαλε έτσι καίρια στην κοινοποίηση των εξαγγελιών του εβραίου μεσσία σε άλλες εθνοθρησκευτικές ομάδες και αναθέρμανε ασφαλώς τους εσχατολογικούς φόβους και τις μεσσιανικές ελπίδες στους λόγιους κύκλους της αυτοκρατορίας.

Απεικόνιση του αιγυπτιακού οβελίσκου της Κωνσταντινούπολης
στο έργο του A. Kircher, Oedipus aegyptiacus (τ. 3, σ. 302-303)
με βάση την αποτύπωση του μνημείου από τον Π. Νικούσιο 

Μεταφραστής της εγκυκλίου του Σαμπατάι στα ελληνικά ήταν ο μέγας διερμηνέας της Υψηλής Πύλης Παναγιώτης Νικούσιος, ένα γνωστό πρόσωπο της εποχής, καθώς θεωρείται ο πρώτος χριστιανός που απέκτησε σημαντική θέση στη σουλτανική Αυλή. Ποιες αναζητήσεις όμως ώθησαν τον Νικούσιο στην ελληνική μετάφραση της εβραϊκής μεσσιανικής εγκυκλίου; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό έρχεται αβίαστα, αν ο ιστορικός σκιαγραφήσει τον κόσμο του μεγάλου διερμηνέα, πράγμα που γίνεται στο τρίτο μέρος του βιβλίου. Πρόκειται για έναν κόσμο διαποτισμένο από μυστικιστικές ερμηνείες, ο οποίος περιστρεφόταν γύρω από έναν βασικό άξονα, εκείνον της πολλαπλής ανάγνωσης του παρόντος για την πρόγνωση του μέλλοντος της χριστιανοσύνης. Το πεδίο παρατήρησης του Νικουσίου ήταν εξαιρετικά ευρύ και εκτεινόταν από το ουράνιο στερέωμα ως τα αρχαία και τα ιερά κείμενα. Οι πλανήτες και τα ζώδια, η εβραϊκή Βίβλος και το Κοράνι, ή τα ιερογλυφικά των αρχαίων αιγυπτιακών οβελίσκων, δεν συγκροτούσαν γι’ αυτόν απλά ένα χώρο άσκησης των γνώσεών του, αλλά ένα χώρο που «κήρυττε» τη χριστιανική αλήθεια και προμήνυε τη Δευτέρα Παρουσία.

11/11/11

ΝΕΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Δημήτριος Γρ. Γιαννούλης
Οι τοιχογραφίες των βυζαντινών μνημείων της Άρτας κατά την περίοδο του Δεσποτάτου της Ηπείρου

Ιωάννινα, Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών 2010
606 σελ. με έγχρωμες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-98976-4-8
Τιμή 26.63 € / στο βιβλιοπωλείο μας 23.96 €


«Παρόλη τη μεγάλη έρευνα που έγινε ως σήμερα για τη βυζαντινή Άρτα και ιδιαίτερα για την εποχή του Δεσποτάτου της Ηπείρου, εν τούτοις σε πολλά ζητήματα ιστορίας, αρχαιολογίας, μεγάλων κοινωνικών αλλαγών και δομών πολιτισμού ο δρόμος της γνώσης παραμένει ακόμη μακρύς. Γι' αυτό κάθε επιστημονική ενασχόληση και μάλιστα από νέους ερευνητές διευρύνει το χώρο, φωτίζει ανερεύνητες ως τώρα όψεις και συμβάλλει ώστε να σχηματίσουμε πληρέστερη και σωστότερη εικόνα για το κράτος της Ηπείρου επί Κομνηνοδουκάδων.

Έτσι η πολύχρονη έρευνα του παλαιού μου φοιτητή, ύστερα συνεργάτη μου και τώρα συνάδελφου Δημήτρη Γιαννούλη ρίχνει τους πολύτιμους προβολείς και προσεγγίζει, περιγράφει, ερμηνεύει, χρονολογεί και αξιολογεί τη ζωγραφική των επτά ονομαστών μνημείων της Άρτας και της περιοχής της: Άγιο Νικόλαο Ροδιάς, Άγιο Δημήτριο Κατσούρη, Άγιο Βασίλειο της Γέφυρας, Κάτω Παναγιάς, Παναγίας των Βλαχερνών, Αγίας Θεοδώρας και Κόκκινης Εκκλησιάς, καθώς και τα σπαράγματα από τον αρχικό ζωγραφικό διάκοσμο τεσσάρων άλλων ναών, του περίφημου καθολικού της Παναγίας Παρηγορήτισσας, του Αγίου Βασιλείου της Αγοράς, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και της Παναγίας Ελεούσας.

Ύστερα από εξαντλητική έρευνα των πηγών και της βιβλιογραφίας και μετά από μακροχρόνια επιτόπια εξέταση των ίδιων των μνημείων και των τοιχογραφιών, που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν διασώζονται σε καλή κατάσταση, στήνει μπροστά μας το πανόραμα της εξαίσιας ζωγραφικής της εποχής του Δεσποτάτου.

Παναγία Βλαχερνών. Η Κρίση του Πιλάτου
Ο Χριστός και οι Αρχιερείς (λεπτομέρεια)

Παρόλη την εξάρτηση από την τέχνη της Κωνσταντινούπολης και της Θεσσαλονίκης και την εξοικείωση με τα ζωγραφικά ρεύματα που έπνεαν στον ορθόδοξο χώρο της Ανατολής, παρατηρείται συχνά μια τάση καλλιτεχνικής αυτονομίας που έχει ως στόχο να παρουσιάσει το ιδιαίτερο και ξεχωριστό πρόσωπο νέων αναζητήσεων, καταστάσεων και βιωμάτων. Δεν το πετυχαίνει αυτό, ίσως γιατί οι ζωγράφοι είναι περιφερόμενοι και έρχονται από διάφορες περιοχές της αυτοκρατορίας μεταφέροντας στην Άρτα τη δική τους καλλιτεχνική παιδεία και γνώση.

Αντίθετα με την ποικιλία των τοιχογραφικών προγραμμάτων, η μεγαλύτερη ομοιομορφία, η αρχιτεκτονική ενότητα και ο διακοσμητικός πλούτος στις εξωτερικές επιφάνειες των ναών φανερώνουν πως η αυλή του Δεσποτάτου της Ηπείρου έριξε το βάρος των αισθητικών και λειτουργικών ενδιαφερόντων της περισσότερο στο αρχιτεκτόνημα και λιγότερο στα προγράμματα των τοιχογραφιών, που κοσμούσαν τις μικρότερες ή ευρύτερες εσωτερικές επιφάνειες των εκκλησιών και των καθολικών των μοναστηριών.

Με την εργώδη προσπάθεια ο συγγραφέας τοποθετεί τη ζωγραφική τέχνη των ναών της Άρτας των Κομνηνοδουκάδων Δεσποτών στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι, όχι μόνο των μεγάλων κέντρων του ελλαδικού χώρου, αλλά και όλης της αυτοκρατορίας προωθώντας με αυτόν τον δημιουργικό τρόπο και προάγοντας την έρευνα της βυζαντινής ζωγραφικής. Στην μεγάλη και ανεπανάληπτη αυτή τέχνη ξεχωριστό και σπουδαίο είναι το μερίδιο της Άρτας. Ο Δημήτρης Γιαννούλης πρέπει να είναι ευχαριστημένος για την αξιοζήλευτη επιστημονική προσφορά του».

Αθανάσιος Παλιούρας
Ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (από τον πρόλογο του βιβλίου)


Μαρία Π. Σκαβάρα
Το έργο των Λινοτοπιτών ζωγράφων Μιχαήλ και Κωνσταντίνου στην Επισκοπή Δρυϊνουπόλεως Βορείου Ηπείρου / Συμβολή στη μελέτη της μνημειακής ζωγραφικής του 17ου αιώνα

Ιωάννινα, Εκδόσεις Ιδρύματος Μελετών Ιονίου και Αδριατικού χώρου 2011
σελ. 710 με έγχρωμες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-88081-1-9
Τιμή 26,63 € / στο βιβλιοπωλείο μας 23,97 €


«Για τους Λινοτοπίτες ζωγράφους στο χώρο της Ηπείρου, (Άγιο Νικόλαο στη Βίτσα και Άγιο Μηνά στο Μαυροδένδρι) προηγήθηκε η διδακτορική διατριβή της Αναστασίας Τούρτα, η οποία άνοιξε το δρόμο της έρευνας για τη μελέτη αυτής της οικογενειακής συντροφιάς των καλλιτεχνών. Το χωριό της καταγωγής τους, το Λινοτόπι (ή Ληνοτόπι) στην περιοχή της Καστοριάς, πέρασε στην ιστορία αφού, στο σύντομο σχετικά διάστημα (από το 1570 και όλο τον 17ο αιώνα), εμφανίστηκαν με τα ονόματα Νικόλαος, Μιχαήλ, Κωνσταντίνος Κώστας, Γεώργιος, η μία γενιά κοντά στην άλλη, και περιφερόμενοι από την Μακεδονία και την Ήπειρο μέχρι τη Λίμνη Τριχωνίδα (Μονή Φωτμού, ζωγράφοι Μιχαήλ και Κώστας, 1589) άπλωσαν στις επιφάνειες καθολικών μοναστηριών και ναών τις τοιχογραφίες τους.

Τα σχέδια και τα χρώματα, λόγω της αγροτικής προέλευσής τους, είναι λαϊκότερα αν και επειδή, καθώς φαίνεται, μιμούνται με τη βοήθεια ανθιβόλων την εικονογραφία και την τεχνοτροπία των ζωγράφων της Σχολής της Βορειοδυτικής Ελλάδος (κύκλος Φράγγου Κατελάνου) προσδίδουν στην τέχνη τους και στοιχεία της μνημειακής αστικής ζωγραφικής.

Γεωργουτσάτι. Μονή Προφήτη Ηλία
Νάρθηκας, Ο άγιος Ιγνάτιος

Μία από τις περιοχές δράσης των Λινοτοπιτών ζωγράφων Μιχαήλ και Κωνσταντίνου είναι η παλαιά Βόρειος Ήπειρος, σημερινή Νότιος Αλβανία και συγκεκριμένα η περιοχή της Επισκοπής Δρυϊνουπόλεως – Δρόπολης. Σε διάστημα 36 ετών (1617-1653) το συνεργείο των Λινοτοπιτών ζωγράφισε έξι μνημεία και μας άφησε ένα μεγάλης έκτασης πρόγραμμα τοιχογραφιών, μέσα από το οποίο προβάλλουν οι εικαστικές τάσεις και προτιμήσεις των καλλιτεχνών, αλλά και οι επιλογές της τοπικής κοινωνίας…»

Αθανάσιος Παλιούρας
Ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (από τον πρόλογο του βιβλίου)



Νικόλαος Χρόνη Παπαγεωργίου
Το καθολικό της Αγίας Παρασκευής και ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Σαμαρίνας Γρεβενών / Συμβολή στη μελέτη της θρησκευτικής ζωγραφικής στη δυτική Μακεδονία στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα

Μεταβυζαντινά μνημεία 2
Θεσσαλονίκη, Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών 2010
437 σελ. με έγχρωμες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-7856-43-2
Τιμή 70.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 63.00 €


«Οι ζωγράφοι από τη Σαμαρίνα, βλαχοχώρι των Γρεβενών, ήταν ως τώρα ελάχιστα γνωστοί είτε από δημοσιεύσεις κάποιων κτητορικών επιγραφών ναών στους οποίους είχαν εργαστεί είτε από αναφορές σε γενικά έργα για τη μεταβυζαντινή ζωγραφική είτε από δυσεύρετες δημοσιεύσεις τοπικών λογίων σε περιφερειακά περιοδικά και τοπικές εφημερίδες καθώς και από μια μονογραφία του Κίτσου Μακρή με τίτλο Οι ζωγράφοι της Σαμαρίνας (Θεσσαλονίκη 1991).

[…] Βασικό στοιχείο της ενασχόλησης μου με τη μελέτη των Σαμαρινιωτών ζωγράφων, στάθηκε η προσπάθεια διερεύνησης του κατά πόσον η ζωγραφική τους στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα –μιας από τις σημαντικότερες περιόδους της νεοελληνικής ιστορίας– συμβάδιζε με τους άλλους τομείς ανάπτυξης του νέου Ελληνισμού. Στο πλαίσιο αυτό μπορεί οποιοσδήποτε να παρατηρήσει αφ’ ενός την ιστορική, οικονομική και πνευματική αναγέννηση του Ελληνισμού μέσα στο πλαίσιο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και, αφ’ ετέρου, την αντίφαση που προκύπτει από τη θεώρηση της τέχνης της περιόδου αυτής, ως τέχνης σχεδόν παρακμιακής. Από την άποψη αυτή αποτελούσε και αποτελεί μια πρόκληση για περαιτέρω ενασχόληση με το συγκεκριμένο αντικείμενο, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον η ιστορική πορεία του τόπου και του χώρου καθόρισε και σε ποιο βαθμό τη θρησκευτική τέχνη.

Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
 Ο Καταποντισμός του Φαραώ

Ως πεδίο δράσης και συλλογής υλικού επιλέχτηκαν οι παλιότερες σωζόμενες εκκλησίες της Σαμαρίνας, η Αγία Παρασκευή –άλλοτε καθολικό της ομώνυμης Μονής– και ο γειτονικός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, αρχικά αφιερωμένος επίσης στην Αγία Παρασκευή. Προτιμήθηκε η σε βάθος εξέταση των δύο μνημείων, προκειμένου να διαπιστωθεί η συνέχεια ή όχι της μεγάλης μεταβυζαντινής ζωγραφικής παράδοσης, τα δυτικά και γενικότερα τα νεωτερικά στοιχεία που υπεισέρχονται και εντάσσονται στα εικονογραφικά προγράμματα των εκκλησιών».

Νικόλαος Χρόνη Παπαγεωργίου
(από τον πρόλογο του βιβλίου)

9/11/11

ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΛΑΒΕΣ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΙΕΤ

Αργυρώ Καραμπερίδη
Η Μονή Πατέρων και η ζωγραφική του 16ου και 17ου αιώνα στην περιοχή της Ζίτσας Ιωαννίνων

Ιωάννινα, Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών 2009
 430 σελ. με έγχρωμες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες και σχέδια
ISBN 978-960-98976-1-7
Τιμή 26.63 € / στο βιβλιοπωλείο μας 23.97 €

   ***

Μαρία Π. Σκαβάρα
Το έργο των Λινοτοπιτών ζωγράφων Μιχαήλ και Κωνσταντίνου στην Επισκοπή Δρυϊνουπόλεως Βορείου Ηπείρου / Συμβολή στη μελέτη της μνημειακής ζωγραφικής του 17ου αιώνα

Ιωάννινα, Εκδόσεις Ιδρύματος Μελετών Ιονίου και Αδριατικού χώρου 2011
710 σελ. με έγχρωμες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες
ISBN 978-960-88081-1-9
Τιμή 26.63 € / στο βιβλιοπωλείο μας 23.97 €

   ***

Στα άδυτα της Εθνικής Πινακοθήκης 
Άγνωστοι θησαυροί από τις συλλογές της

Γενική επιμέλεια: Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα
Κείμενα: Δρ. Μαρία Κατσανάκη, Ζίνα Καλούδη, Δρ. Λίνα Τσίκουτα, Δρ. Τώνια Γιαννουδάκη, Άρτεμις Ζερβού, Έφη Αγαθονίκου, Δρ. Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη
Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη / Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου 2011
495 σελ.
ISBN 978-960-7791-50-4
Τιμή 40.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 38.00 €

   ***

Φιλοσοφία / Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας τόμος 41

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2011
357 σελ.
ISSN 1105-21-20
Τιμή 45.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 40.50 €

   ***

Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών / Έτος 2010: τόμος 85ος
Τεύχος πρώτον: Τάξις των θετικών Επιστημών

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2010
383 σελ.
ISSN 0369-8106
Τιμή 70.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 63.00 €

   ***

Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών / Έτος 2010: τόμος 85ος
Τεύχος δεύτερον: Τάξις των γραμμάτων και καλών τεχνών

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2010
367 σελ.
ISSN 0369-8106
Τιμή 36.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 32.40 €

   ***

Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών / Έτος 2010: τόμος 85ος
Τεύχος τρίτον: Τάξις των ηθικών και πολιτικών επιστημών

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2010
 216 σελ.
ISSN 0369-8106
Τιμή 22.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 19.80 €

   ***

Αναστάσιος Γόρδιος
Αλληλογραφία (1675-1728) τόμος Α΄

Έκδοση: Χαρίτων Καρανάσιος, Ιωάννα Κόλια
Προλεγόμενα–Σχόλια: Χαρίτων Καρανάσιος
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών / Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού 2011
 692 σελ.
ISBN 978-960-404-206-4
Τιμή 43.58 € / στο βιβλιοπωλείο μας 39.22 €

   ***

Αναστάσιος Γόρδιος
Αλληλογραφία (1675-1728) τόμος Β΄

Έκδοση: Χαρίτων Καρανάσιος, Ιωάννα Κόλια
Προλεγόμενα–Σχόλια: Χαρίτων Καρανάσιος
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών / Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού 2011
 692 σελ.
ISBN 978-960-404-206-4
Τιμή 43.58 € / στο βιβλιοπωλείο μας 39.22 €

   ***

Ελληνισμός και Ευρώπη, Διαχρονική Θεώρηση

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών / Γραφείον Δημοσιευμάτων της Ακαδημίας Αθηνών 2011
196 σελ.
ISBN 978-960-404-211-1
Τιμή 10.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 9.00 €

   ***

Οι Μακεδόνες στη διασπορά
17ος, 18ος και 19ος αιώνας

Επιμέλεια: Ιωάννης Σ. Κολλιόπουλος, Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης
Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 2011
462 σελ. με έγχρωμες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-99971-3-3
Τιμή 20.38 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18.34 €

   ***

Το μεγάλο Συναξάρι
Αφανείς Γηγενείς Μακεδονομάχοι (1903-1913)

Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών / University Studio Press 2011
418 σελ. με ασπρόμαυρες φωτογραφίες
ISBN 978-960-12-2060-4
Τιμή 38.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 34.20 €

   ***

Φαίδων Γ. Γιαγκιόζης
1912-2012 Θεσσαλονίκη
Ο συναρπαστικός αιώνας

Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 2011
782 σελ. με έγχρωμες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες
ISBN 978-960-467-271-4
Τιμή 70.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 63.00 €

   ***

Νικόλαος Νικ. Σαρίπολος

Επιστημονική επιμέλεια τόμου: Γιώργος Κασιμάτης
Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, 2011
 211 σελ.
ISBN 978-960-6757-51-8
Τιμή 20.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18.00 €

   ***

Ο κόσμος του Οδυσσέα Ελύτη
Ποίηση και ζωγραφική

Επιμέλεια έκθεσης-καταλόγου: Τάκης Μαυρωτάς
Κείμενα: Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Αλέκος Φασιανός, Γεώργιος Βέης, Γιάννης Κοντός, Τάκης Μαυρωτάς
Αθήνα, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη 2011
 143 σελ. με έγχρωμες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-99334-5-2
Τιμή 22.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 19.80 €

   ***

Σπύρος Παπαλουκάς
Αγιογραφίες, Σχέδια, Μακέτες

Επιμέλεια έκδοσης: Χρυσάνθη Μπαλτογιάννη, Τάκης Μαυρωτάς
Κείμενα: Χρυσάνθη Μπαλτογιάννη, Νίκος Ζίας, Ελίζα Πολυχρονιάδου
Αθήνα, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη 2010
 173 σελ. με έγχρωμες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-98008-8-4
Τιμή 28.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 25.20 €

   ***

Αστεριάδης / Αγήνωρ Αστεριάδης 1898-1977

Γενική επιμέλεια: Ειρήνη Οράτη
Κείμενα: Άγγελος Δεληβορριάς, Μανόλης Βλάχος, Νίκος Ζίας, Κατερίνα Περπινιώτη-Αγκαζίρ, Αικατερίνη Παναγιωτουνάκου-Πατσουμά, Ειρήνη Οράτη, Δημήτρης Παυλόπουλος
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη 2011
254 σελ. με έγχρωμες φωτογραφίες και α/μ φωτογραφίες
ISBN 978-960-476-098-5
Τιμή 35.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 31.50 €

1/11/11

Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΩΣ ΜΕΣΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ Η΄ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΩΝ

 





Έκθεση φωτογραφίας

Η φωτογραφία ως μέσο δημιουργίας ή ανατροπής στερεοτύπων

Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης
Βίλα Καπαντζή – Βασ. Όλγας 108

Αχμέτ Γκιοκχάν, Ευάγγελος Γκούμας, Κυριάκος Εκμεκτσόγλου, Πέτρος Καμέρης (Ομαδική Συμμετοχή με 6 Φωτογραφίες) Μια φορά Και Έναν Καιρό, 2011
 ΦΛΑΣ (Φωτογραφική Λέσχη Αρχιτεκτονικής Σχολής), ΑΠΘ

Στο πλαίσιο του παράλληλου προγράμματος του
project Roaming Images, με το οποίο το
Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συμμετέχει στην 3η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης,

το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού και το
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

διοργανώνουν την έκθεση

Η φωτογραφία ως μέσο δημιουργίας ή ανατροπής στερεοτύπων.

Eύα Γιαννακοπούλου, Τα Ενσωματωμένα Θυμιατήρια
ΑΣΚΤ Αθηνών

Η ΕΚΘΕΣΗ
Στόχος της έκθεσης είναι η προώθηση της νεανικής δημιουργικότητας και η ενίσχυση των δεσμών ανάμεσα σε φοιτητές που προέρχονται από πανεπιστημιακά ιδρύματα της Ελλάδας αλλά και της Μέσης Ανατολής. Με αυτή την διαπανεπιστημιακή συνεργασία επιχειρείται η ανάδειξη της ιδιαιτερότητας των συμμετεχόντων μέσω της παραγωγής εικαστικών έργων, τα οποία καταγράφουν τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος της εικόνας εμφανίζει ή αποκρύπτει την πραγματικότητα, δημιουργώντας επίκτητα χαρακτηριστικά, διαθλασμένης ή αναληθούς ταυτότητας.

  Τζέλη Φωτεινή, Το Φώς, 2011
Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών
 Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Η έκθεση φιλοδοξεί να προκαλέσει τη συζήτηση γύρω από τα κοινωνικά στερεότυπα και τον τρόπο με τον οποίο αυτά διαμορφώνονται από τις εικόνες που χρησιμοποιούνται στον τύπο ή τη διαφήμιση καθώς και από τις κοινωνικές συμπεριφορές διαφορετικών εθνοτήτων σε διαφορετικούς γεωγραφικούς τόπους.

Lital Kremer & Tali Schweppe, Tea party από τη σειρά "Householding", 2011
Σχολή Τεχνών στο Kibbuzim College of Education του Τελ Αβίβ, Ισραήλ

Κατά τον Walter Benjamin «…ακόμη και η ακριβέστερη αναπαραγωγή ενός έργου τέχνης, στερείται ενός στοιχείου: του παρόντος στο χώρο και στο χρόνο, της ιδιαίτερης παρουσίας στον τόπο που αρχικά δημιουργήθηκε». Αυτός είναι ο “τόπος” των αφηγήσεων, των ιδεών, των ιδανικών: εννοιών που οφείλουν ελεύθερα να ταξιδεύουν και έχουν στόχο να προωθήσουν την επικοινωνία μεταξύ μας.

 Δημήτρης Τριανταφύλλου, Χωρίς Τίτλο, 2011
 Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Η έκθεση εξελίσσεται όπως το ανάπτυγμα ενός βιβλίου. Το βιβλίο γίνεται αντιληπτό σαν ένα σύμβολο αποκάλυψης / αφήγησης / διακίνησης / ανταλλαγής, που συνδέει το πραγματικό με το φανταστικό. Ο θεατής λοιπόν της έκθεσης έχει δύο επιλογές: μπορεί να ξεφυλλίσει γρήγορα το βιβλίο αυτό, να το κλείσει και να το αφήσει στην άκρη ή μπορεί, αφού το ξεφυλλίσει, να το πάρει νοερά μαζί του με την ελπίδα πως το περιεχόμενό του θα συμβάλει στη διαμόρφωση της προσωπικής του κρίσης για την αντίληψη της πραγματικότητας.


ΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ
Στην έκθεση συμμετέχουν τριάντα φοιτητές από πέντε Πανεπιστημιακά Ιδρύματα.
- Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών:
Αχμέτ Γκιοκχάν
Ευάγγελος Γκούμας
Κυριάκος Εκμεκτσόγλου
Πέτρος Καμέρης
Ιοκάστη Φουνδούκα
Νίνα Xατζηθεοφίλου

- Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών:
Φώτης Ροβολής
Ιλεάνα Τόλη
Μυρτώ Τοπάλη
Δημήτρης Τριανταφύλλου
Ελίνα Χρίστου

- Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών:
Εύα Γιαννακοπούλου
Θοδωρής Κοβαίος
Γιάννης Κολιόπουλος
Δήμητρα Κονδυλάτου
Άγγελος Κράλλης
Βαγγέλης Μακρόπουλος
Γιώργος Μπουγιούκ
Μαρία Νικηφοράκη
Μαρίνα Προβατίδου
Πάνος Σκλαβενίτης
Μαρία Τζανάκου
Μαρίνα Τρούπη
Σίσυ Τσιάκα
Μαρίλια Φωτοπούλου
Νίκος Χατζηκωσταντής

- Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας – Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών:
Ελένη Κεσσίσογλου
Φωτεινή Τζέλη
Γεσθημανή Χατζή

- Σχολή Τεχνών στο Kibbutzim College of Education του Τελ Αβίβ, Ισραήλ:
Τάλι Σβέπε & Λιτάλ Κρέμερ
Σμάνταρ Σουβ

Η οργανωτική επιτροπή της έκθεσης αποτελείται από:
- τον καθηγητή Γιώργο Παπακώστα, Πρόεδρο του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
- την καθηγήτρια Βίλμα Χαστάογλου - Μαρτινίδη, Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης,
- τη Λένα Αθανασοπούλου, εικαστική καλλιτέχνιδα και
- τον Γιάννη Επαμεινώνδα, διευθυντή του Πολιτιστικού Κέντρου του ΜΙΕΤ.

Επιμελήτρια της έκθεσης είναι η Λένα Αθανασοπούλου.


ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το project Roaming Images εντάσσεται στο παράλληλο πρόγραμμα της 3ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (γενικός τίτλος: Παλιές Διασταυρώσεις-Make it new, 18.09-18.12.2011), η οποία διοργανώνεται από τα μουσεία–μέλη της “Κίνησης των 5 Μουσείων Θεσσαλονίκης” (Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ). Η 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης είναι έργο που χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονία-Θράκη 2007-2013 του ΕΣΠΑ, με τελικό δικαιούχο το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και εντάσσεται στο πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού “Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι πολιτισμών”, με θέμα, για το 2011, τη Μέση Ανατολή. Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).


ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
Βίλα Καπαντζή – Λεωφ. Βασ. Όλγας 108
Ταχ. Διευθ.: Τ.Θ. 50742, 54014 Θεσσαλονίκης 22

Η έκθεση θα εγκαινιασθεί την Πέμπτη 3 Νοεμβρίου,
στις 8.00 μ.μ.

Διάρκεια
Παρασκευή 4 Νοεμβρίου έως Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2011

Ωράριο λειτουργίας
Δευτέρα: κλειστά
Τρίτη: 9.00-16.00
Τετάρτη – Πέμπτη: 14.00-21.00
Παρασκευή – Σάββατο – Κυριακή: 10.00-18.00

Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό

Πληροφορίες
τηλ. 2310 295 170-1 καθημερινές 9.00 – 14.30
2310 295 149 τις ώρες λειτουργίας της έκθεσης

ΟΑΣΘ
αν κινείστε προς το κέντρο: 3, 5, 6, 8, 33, 39
(στάση Ανάληψη)
αν κινείστε προς τα νοτιοανατολικά: 5, 6, 8, 33
(στάση Πέτρου Συνδίκα)